Ένα μελαγχολικό σχόλιο.
Οι ασφυκτικές πιέσεις που από το 2008 ασκεί η οικονομική κρίση στους πολιτικούς μας θεσμούς έχει οδηγήσει σε μια θλιβερή απονομιμοποίηση του συνόλου του συνταγματικού μας πλαισίου. Στην απονομιμοποίηση αυτή έχουν βεβαίως πρωταγωνιστήσει οι ίδιες οι πολιτικές δυνάμεις οι οποίες, τόσο από τη θέση της υπεύθυνης κυβέρνησης όσο και από τη θέση της μείζονας ή και ελάσσονας ακόμα αντιπολίτευσης, υποβάλλουν καθημερινά τους θεσμούς σε δοκιμασίες αποτελεσματικότητας πέραν των πραγματικών θεσμικών προδιαγραφών τους. Καθ’ όλη την περίοδο της οικονομικής επιδείνωσης που ανατροφοδοτείται από την επιμονή των μνημονίων σε ανώφελα εξοντωτικές για την πραγματική ελληνική οικονομία πολιτικές, το κοινοβούλιο νομοθετεί τα εφαρμοστικά μέτρα των συγκεκριμένων πολιτικών δεσμεύσεων πέραν των ορίων της συνταγματικής νομιμότητας. Ταυτόχρονα οι κυβερνήσεις, καθώς αποδέχονται εθνικά προβληματικούς τουλάχιστον συμβιβασμούς, επινοούν αδίστακτα συνταγματικά ανορθόδοξες μορφές πολιτικών αποφάσεων και πρωτοβουλιών που εκβιάζουν απαράδεκτα τη συνείδηση της νομοθετικής εξουσίας. Τέλος, απέναντι σε όλα αυτά, η δυστυχής δικαιοσύνη, ανεπαρκώς συνταγματικά διακεκριμένη πάντοτε από την εκτελεστική εξουσία, εξωθείται κατ’ επανάληψη σε κυβερνητικά διατεταγμένες ή άλλως πως αρεστές σε ιδιαίτερα συμφέροντα αποφάσεις ενώ ταυτόχρονα έχει μεταβληθεί σε εκβιαστική προέκταση των διοικητικών μηχανισμών της απελπισμένης είσπραξης των δημοσίων εσόδων.
Οι συγκρούσεις αυτές της παραλειτουργίας των θεσμών σε σχέση με την συνταγματική τους ορθοπραξία και “αξιοπρέπεια” ευλόγως καταλήγουν σε αντικείμενο συγκρουσιακής κομματικής καπηλείας, ως εάν τα πολιτικά κόμματα δεν έχουν στο σύνολό τους ευθύνη για τον πολιτικό διασυρμό, ενώ οι πολίτες και ψηφοφόροι λοιδωρούν και δικαιολογημένα καταφέρονται εναντίον όλων, θεσμών συλλήβδην και λειτουργών των θεσμικών μηχανισμών που όχι μόνον αδυνατούν να διαφυλάξουν το θεσμικό κύρος αλλά αλληλοσυμπαρασύρονται και ανταγωνίζονται στην εμβάθυνση του θλιβερού διασυρμού τους.
Είναι φανερόν ότι η αποτελεσματικότητα των θεσμών υπό τους όρους αυτούς είναι επικίνδυνα υποθηκευμένη στην ανυποληψία ενώ το πολιτικό σύστημα έχει βαθύτατα απαξιωθεί στη λαϊκή συνείδηση. Είναι γεγονός ότι η συνταγματική τάξη του 1975/86 έχει σημαντικές λειτουργικές αδυναμίες, απόλυτα σε όλους γνωστές και επαρκώς καταγεγραμμένες. Οι αδυναμίες όμως αυτές είναι οριακού μάλλον χαρακτήρα, σε σχέση με τις θεμελιώδεις συνταγματικές προβλέψεις και απόλυτα ιάσιμες, στα πλαίσια μιας άμεσα επιβαλλόμενης αλλά σχετικά περιορισμένης συνταγματικής αναθεώρησης. Επίκεντρο της αναγκαίας αυτής αναθεώρησης επιβάλλεται να θεωρηθεί η κατηγορηματικότερη διάκριση των εξουσιών, κυρίως με την απεξάρτηση του κοινοβουλευτικού σώματος από τον εκβιαστικό κυβερνητικό εναγκαλισμό και την παροχή αυξημένων εγγυήσεων ανεξαρτησίας στη δικαιοσύνη. Ασφαλώς αναγκαίο στοιχείο συνταγματικού εκσυγχρονισμού αποτελεί και η παγιοποίηση ενός εκλογικού συστήματος που να αποκλείει την εκ των προτέρων καλπονόθευση της εκλογικής διαδικασίας. Κάποιες επίσης βασικές δημοκρατικές αξίες, όπως η διαφάνεια και η ατομική ευθύνη των δημοσίων λειτουργών πρέπει να τύχουν εξ ίσου κατηγορηματικότερης θεσμικής κατοχύρωσης. Δυστυχώς όμως το καλλίτερο θεωρητικά συνταγματικό κείμενο αδυνατεί να υποκαταστήσει την ασυμβατότητα της πολιτικής κουλτούρας και της ηθικοπνευματικής δόμησης αυτών που θα αναλαμβάνουν την ευθύνη της λειτουργίας του. Η δημοκρατία της μεταπολιτευσης του 1975 δυστυχώς δεν εθεώρησε εξ αρχής σκόπιμο να προωθήσει στις προτεραιότητες του εθνικού βίου την παιδευτική διάσταση που θα υποστήριζε μιαν ανοικτή ευρωπαϊκή δημοκρατία. Η σημερινή επομένως κοινωνία υπολείπεται εμφανώς σε αφομοίωση μορφωτικών, ηθικών και εργασιακών αξιών που είναι όμως, όπως καθημερινά αποδεικνύεται σε επίπεδο αρχόντων και αρχομένων, απαραίτητες για την αποτελεσματική αλλά και ασφαλή λειτουργία της δημοκρατίας. Η δημοκρατία της μεταπολίτευσης είναι θεωρητικά εντυπωσιακά διευρυμένη. Παραμένει όμως και θεσμικά αλλά και ηθικοπνευματικά ανεπαρκώς οργανωμένη.Πως θα μπορούσε λοιπόν να κινηθεί προς την αυτοεξυγείανση;
Πηγή: pangennimatas.blogspot.gr
Loading ...