Συγγραφέας: Αύγουστος Κορτώ
Εκδ. Πατάκη, 2013
«Η ιστορία μου αρχίζει από το τέλος – το δικό της και το δικό μου.
Ο γιος μου με βρήκε. Χαράματα Παρασκευής, πέντε μέρες πριν κλείσει τα εικοσιτέσσερα. Κατάλαβε πως είχα πεθάνει κι ας μην είχε αλλάξει τίποτα στον χώρο° ίσως επειδή, όπως πάντα, έστω και νεκρή, τον προϋπάντησα.
Μήνας Δεκέμβρης και τα καλοριφέρ αναμμένα στο φουλ. Εγώ στο κρεβάτι γυμνή τελείως. Είχα παχύνει πολύ τα τελευταία χρόνια, και στον ύπνο ρούχα και σκεπάσματα με πνίγανε. Σελίδα τραγικού ποιητή της αθλιότητας και της αγάπης: γυμνό τον πρωτόδα, γυμνή με κοίταζε τώρα για τελευταία φορά.
Αφού με μια ματιά αποτίμησε τη νεκρική μου φύση, γύρισε το βλέμμα στο παράθυρο, και σκέφτηκε να τ’ ανοίξει. Να φύγει η ψυχή του πεθαμένου, έτσι λέγανε παλιά, κι αυτό σκεφτόταν τώρα. Μα είχε και μιαν άλλη έγνοια: μην κρυώσω έτσι ολόγυμνη. Έτσι στάθηκε ασάλευτος να με περιεργάζεται.
Αν ήμουν ζωντανή και ξυπνώντας τον έβλεπα να κοιτάζει ανάμεσα στα μπούτια μου, θα μ’ έπιανε ντροπή και θα τραβούσα το σεντόνι. Μα τώρα ήμουν πέρα απ’ την ντροπή. Και είχε μια λογική, ένα δίκιο, το επίμονο βλέμμα του γιου μου. Από κει μέσα βγήκα, συλλογιόταν. Και τώρα… Τώρα σκεφτόταν τον εαυτό του σαν φύλλο, φρούτο, λουλούδι, που το ’κοψαν απότομα απ’ τη φύτρα του. Πονέσαμε έτσι λίγο παρέα, κι έπειτα, παρ’ ότι γνώριζε πως έπρεπε να μ’ αφήσει απείραχτη όπως με βρήκε, πλησίασε και κάθισε δίπλα μου να με ευπρεπίσει.
Μ’ ένα βρεμένο πανί σκούπισε την ξεραμένη χολή απ’ το πιγούνι μου, κι ανασηκώνοντας το κεφάλι μου στο μαξιλάρι μου ’κλεισε το στόμα που έχασκε. Έπειτα μου ’κλεισε τα πόδια και με σκέπασε με το σεντόνι της προίκας μου, που είχε αντέξει πιο πολύ από μένα. Κι αυτές οι κινήσεις ήταν τρυφερές σαν στίχοι: έτσι του σκούπιζα κι εγώ μωρό τα σάλια, έτσι τον σκέπαζα όταν χαράματα τον έβρισκα στην κούνια του κουβαριασμένο και χωρίς το πικέ κουβερτάκι του.
Τα όσα ακολούθησαν δεν έχουν σημασία. Μόνον εκείνες οι στιγμές, που στεκόμουν πλάι του δίχως να μπορώ να τον αγκαλιάσω και να τον παρηγορήσω κι έλεγα Κλάψε πουλάκι μου. Κλάψε να ξεπονέσεις. Μα ήταν νωρίς, είχε ακόμα μόνο το απόκοσμο να του γεμίζει την καρδιά. Έκλαψε την επομένη, και μετά από χρόνια, χίλιες φορές όσο δεν έκλαψε εκείνο το πρωί.
Έτσι αρχίζει η ιστορία μου. Με λένε Κατερίνα, και πέθανα ακολουθώντας έναν δρόμο σκοτεινό, μοναχικό, κάτω απ’ το είδωλο της νύχτας, γιατί είχα μέσα μου πολλά που δεν αντέχονταν. Πέθανα τρομοκρατημένη κι έρημη, πνιγμένη απ’ το φαρμάκι μου. Μα δεν αξίζω τον οίκτο σας, μη. Πέθανα απ’ το δικό μου χέρι.
Όπως πρέπει να πεθαίνουν οι φονιάδες».
Αυτή είναι η εισαγωγή του βιβλίου «Κατερίνα». Ένα βιβλίο που σε αρπάζει απ’ τα μούτρα, απ’ την αρχή μέχρι το τέλος. Με λόγο κοφτερό, αποδραματοποιημένο, με μαύρο χιούμορ και ακραίες εναλλαγές ψυχικής διάθεσης. Με ηρωίδα μία γυναίκα, την Κατερίνα και μία ασθένεια: τη διπολική διαταραχή. Η διπολική διαταραχή σκότωσε την Κατερίνα, όχι όμως και την ηρωίδα του μυθιστορήματος που κάθε βράδυ θα ζωντανεύει στην ομώνυμη θεατρική μεταφορά του έργου για 2η συνεχή χρονιά.
Τον περασμένο χειμώνα ανακάλυψα έναν ταλαντούχο συγγραφέα και μια ταλαντούχο ηθοποιό. Αύγουστος Κορτώ, Λένα Παπαληγούρα σε μία παράσταση για ένα ρόλο. Η «Κατερίνα», που αν και ο συγγραφέας παρουσιάζει σαν μυθιστόρημα είναι ουσιαστικά η αυτοβιογραφία της μητέρας του και η αέναη μάχη της με τη διπολική διαταραχή. Μία μάχη που τελικά δεν μπόρεσε να κερδίσει.
Διαβάζοντας ο αναγνώστης το βιβλίο του Κορτώ, βλέπει ότι η σχέση της Κατερίνας με τη ζωή γίνεται σταδιακά η σχέση της με τον γιο της, σε ένα αργό και βασανιστικό χρονικό απεριόριστης αγάπης για εκείνον κι απεριόριστου φόβου για τον εαυτό της.
Ο ίδιος ο συγγραφέας δηλώνει:
«Από τότε που το Κατερινάκι άρχισε το ταξίδι του στον κόσμο, πλήθος γονιών μου γράφουν συχνά, τόσο για να μοιραστούν χαρές όσο και φόβους, κι αγωνίες που τους στοιχειώνουν: είναι καλοί γονείς; Μήπως κάνουν φριχτά λάθη που κι οι ίδιοι δεν συνειδητοποιούν; Κι αν χωρίς να το θέλουν τραυματίσουν ψυχικά τα παιδιά τους; Κι άραγε θα τους αγαπούν κι αυτά όσο εγώ την Κατερίνα;
Κατ’ αρχάς, τέλειος γονιός δεν υπάρχει – είναι ένα πλάσμα της αγχωμένης από αγάπη φαντασίας γονιών που νοιάζονται σε σημείο υπερβολής για τα παιδιά τους. Δεν υπάρχει πρόβα τζενεράλε γι’ αυτόν τον ρόλο: απλώς μια μέρα γίνεσαι ξαφνικά γονιός, όπως συνέβη και με τους δικούς μας γονείς, και κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς με όσα αποθέματα δύναμης διαθέτεις. Και τα λάθη είναι αναπόφευκτα, όπως και τα τραύματα – η ζωή δεν είναι σπαρμένη με ροδοπέταλα για κανέναν, κι ούτε τα παιδιά σας κρατούν τεφτέρι με κάθε άτυχη στιγμή σας.
Κι όσο για την Κατερίνα και μένα, μην βάζετε τον εαυτό σας σ’ αυτό το βάσανο. Η μάνα μου ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος με καρδιά μάλαμα, αλλά ήταν και άρρωστη, βαριά άρρωστη, και δεν ήθελε να σκάψει μέσα της για να βρει ελπίδα και δύναμη να πιστέψει στον εαυτό της και σε κάποια μελλοντική γαλήνη. Όσο για τη σχέση μας, πέρασε από τα χίλια κύματα, με καυγάδες, απελπισία, και αμέτρητες στιγμές οργής και μίσους απ’ τη μεριά μου. Για να φτάσω να μιλώ και να γράφω γι’ αυτήν με τόση αγάπη, χρειάστηκα την εντατική στοργή του καλού μου, και χρόνια ψυχοθεραπείας και μάχης με το παρελθόν. Οπότε, μιας και κάθε γονιός είναι ξεχωριστή περίπτωση, δεν ωφελεί να μπλέκεστε λόγω της όποιας ταύτισης με σελίδες ενός βιβλίου που αφηγείται μια τραγική ιστορία.
Η ζωή σας, με τις μυριάδες δυσκολίες της μα και τις μυθικές χαρές της, είναι ένας καθημερινός αγώνας που σέβομαι, θαυμάζω και ζηλεύω αφάνταστα. Κάντε λοιπόν αυτό που ήδη κάνετε – να αγαπάτε και να φροντίζετε τα παιδιά σας – και δείξτε λίγη επιείκεια απέναντι στον εαυτό σας. Και να είστε βέβαιοι πως, με όλα σας τα λάθη και τις αδυναμίες σας, τα παιδιά που μεγαλώνετε μια μέρα θα σας λατρέψουν, και στην αγαπησιάρικα φτιαγμένη μνήμη τους θα θυμούνται πως τα μεγάλωσε ο τέλειος γονιός».
Το βιβλίο «Κατερίνα» είναι best seller και η θεατρική sold out περυσινή παράσταση, μετά από μία μίνι καλοκαιρινή περιοδεία, ξεκινάει από 5 Νοεμβρίου στο «Θησείον» να μας εκπλήσσει για 2η σαιζόν σε σκηνοθεσία του Γιώργου Νανούρη.
Επιμένω ότι η λύση στην κρίση είναι το ταλέντο. Εν προκειμένω με έναν ταλαντούχο συγγραφέα, ακόμη και οι πιο τραυματικές εμπειρίες μπορεί να οδηγήσουν σε λογοτεχνικά έργα εξαιρετικής ποιότητας. Τα οποία έχουν τη δύναμη να δείξουν στους αναγνώστες – θεατές ότι πέρα από τις 50 αποχρώσεις του γκρι, υπάρχουν οι χιλιάδες αποχρώσεις της ψυχικής διάθεσης.
