Δεν “πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι” από το χθεσινό άρθρο “Εξωτερική Πολιτική: στροφή της Ελλάδος από την υποτέλεια στην πραγματιστική πολιτική;” και οι πιέσεις έμμεσες κι άμεσες, προς την ελληνική κυβέρνηση, ξεκίνησαν. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Martin Schulz, που αναμένεται εντός των επόμενων ωρών στην Αθήνα εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση σε βάρος της ελληνικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με το ZDF δήλωσε:
“Παρατήρησα με τρόμο ότι σήμερα η Ελλάδα εγκατέλειψε την κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση Ρωσία” για να προσθέσει στη συνέχεια “Απλά δεν μπορείς, από τη μία πλευρά, να απαιτείς από την Ευρώπη να δείξει αλληλεγγύη προς τη χώρα σου, όπως κάνει ο κ. Τσίπρας και στη συνέχεια, ως ένα πρώτο επίσημο βήμα, να διαχωρίζεσαι από την κοινή ευρωπαϊκή θέση”.
Στις 26/01 η κα Jen Psaki –εκπρόσωπος του State Department-, σε ερωτήσεις που της απηύθυνε ο κος Ιγνατίου, κέρδισε χρόνο δηλώνοντας “διεξάγονται ακόμα συζητήσεις ανάμεσα στα μέλη της Ε.Ε. και δεν θα ήθελε να κάνει εικασίες. Προφανώς εκτιμούμε τη συνεργασία των Ευρωπαίων εταίρων μας στην εφαρμογή των κυρώσεων που υιοθετήθηκαν από την ΕΕ και συνεργαζόμαστε ώστε να βοηθήσουμε στον τερματισμό της κρίσης στην Ουκρανία”. Σε επόμενη ερώτηση του κ. Ιγνατίου σχετικά με τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης ότι είναι αντίθετη με τις κυρώσεις στη Ρωσία απάντησε “Δεν θα ήθελα να μιλήσω εκ μέρους της Ελλάδας. Ξέρω ότι έχουν κάνει τα δικά τους σχόλια. Υπάρχουν συχνά συζητήσεις και αντιπαραθέσεις που οδήγησαν στην ΕΕ σε αποφάσεις σχετικά με τις κυρώσεις. Αυτό είναι μέρος της διαδικασίας. Έτσι θα αφήσουμε αυτή τη διαδικασία στο σημείο που βρίσκεται…”. Τέλος, σε ερώτηση έτερου δημοσιογράφου για το αν ανησυχεί ότι η Ρωσία προσπαθεί να τραβήξει με το μέρος της την Ελλάδα ειδικά στο θέμα των κυρώσεων, απάντησε “Η ελληνική κυβέρνηση είναι νέα, μόλις μερικών ημερών. Προφανώς, αναμένουμε να έχουμε συνομιλίες με μια σειρά από χώρες. Υπήρξαν και στο παρελθόν, όπως γνωρίζετε, συζητήσεις σχετικά με το τι είναι ωφέλιμο ή όχι για τις κυρώσεις της ΕΕ που οδήγησαν στις αποφάσεις που έχουν ληφθεί. Δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. Αλλά δεν νομίζω ότι είμαστε σε σημείο για να ανησυχούμε”.
Είναι ακριβώς αυτό στο οποίο αναφερθήκαμε χτες. Η πολιτική μας, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ανακάτεψε την τράπουλα. Και οι τρεις βασικοί παίχτες αντέδρασαν ανάλογα. Η Ρωσία καθότι φαίνεται να κερδίζει από την ελληνική στάση έκανε κι αυτή, τουλάχιστον σε λεκτικό επίπεδο, ανοίγματα. Η γερμανοκρατούμενη Ευρώπη τα “παρατήρησε με τρόμο” κι έρχεται προφανώς να ζητήσει “τα ρέστα”. Ενώ η Αμερική μπορεί να περιμένει –κι αυτό κάνει- να δει πως θα εξελιχθούν τα πράγματα μεταξύ των ευρωπαίων εταίρων και μετά να πιέσει προς την όποια κατεύθυνση.
Η συνέχεια του όλου εγχειρήματος από την πλευρά μας είναι μείζονος σημασίας κι αυτό γιατί ενώ την ευρωπαϊκή πλευρά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μπορούμε σχετικά εύκολα να την αγνοήσουμε –εδώ να πούμε ότι παρόλο που γίνονται προσπάθειες να εμφανιστεί η Ευρώπη με μία ενιαία γραμμή η πραγματικότητα είναι ότι τα εκ διαμέτρου αντίθετα συμφέροντα που υπάρχουν, δεν της το επιτρέπουν ιδίως όταν πρόκειται για σοβαρά θέματα- τα άλλα δύο κράτη είναι αδύνατον. Είναι αδύνατον γιατί πολύ απλά αυτή τη στιγμή τρέχουν θέματα όπως ΑΟΖ, αγωγοί, Κύπρος κλπ για τα οποία η στάση που θα κρατήσουν αυτά τα δύο κράτη θα βαρύνει και το τελικό αποτέλεσμα.
Μπήκαμε λοιπόν στο παίγνιο της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής. Οι επιλογές πλέον μόνο δύο˙ ή συνεχίζουμε με στόχευση, προσοχή και με μόνο γνώμονα τα εθνικά μας συμφέροντα, προσπαθώντας να ισορροπήσουμε ανάμεσα στις αντίρροπες δυνάμεις ή επανερχόμαστε βίαια στην πρότερη κατάσταση της εξωτερικής μας πολιτικής που περιγράφεται με τον όρο… Bandwagoning. Κρίνεται επιβεβλημένη η συνέχιση της πολυδιάστατης επιλογής αν επιθυμούμε επιτέλους να αποκομίσουμε κάτι ως κράτος. Αρκεί να μην υποκύψουμε σε πιέσεις αλλά και να μην ενδώσουμε σε… Σειρήνες!
